06/13/2024

geschreven door BUS-NL

Actielijn Onderwijs

De actielijn Onderwijs maakt deel uit van de BUS-NL roadmap, die ondersteuning biedt aan alle stakeholders in de Nederlandse bouw- en installatiesector om de EU-doelstellingen van CO2-neutraliteit in 2050 te behalen. De roadmap voor 2024-2030 geeft richting aan de benodigde ontwikkeling van vaardigheden en biedt een duidelijke aanpak om het tekort aan goed geschoolde vakmensen op te lossen.

Hieronder vindt je een kort overzicht van voorgestelde acties op gebied van onderwijs.

Wil je de uitgebreide beschrijving lezen en de uitwerking van het actieplan? Klik hier.

Bekijk hier een video over dit actiepunt.

06/13/2024

geschreven door BUS-NL

Actielijn Onderwijs

De actielijn Onderwijs maakt deel uit van de BUS-NL roadmap, die ondersteuning biedt aan alle stakeholders in de Nederlandse bouw- en installatiesector om de EU-doelstellingen van CO2-neutraliteit in 2050 te behalen. De roadmap voor 2024-2030 geeft richting aan de benodigde ontwikkeling van vaardigheden en biedt een duidelijke aanpak om het tekort aan goed geschoolde vakmensen op te lossen.

Hieronder vindt je een kort overzicht van voorgestelde acties op gebied van onderwijs.

Wil je de uitgebreide beschrijving lezen en de uitwerking van het actieplan? Klik hier.

Bekijk hier een video over dit actiepunt.

Onderwijs

In de periode tussen 2011 en 2021 is het aanbod van (deel)opleidingen over de energietransitie en de circulaire transitie in het beroepsonderwijs flink toegenomen: in november 2021 waren er 39 complete opleidingen en 140 keuzedelen in het mbo met een focus op de energietransitie en/of een circulaire economie. In het hbo ging het om 28 opleidingen en 123 minors. Hoewel de groeiende aandacht voor deze onderwerpen in het beroepsonderwijs een verbetering is ten opzichte van 2011, laten deze cijfers ook zien dat deze onderwerpen nog grotendeels worden aangeboden in keuzeonderdelen in het curriculum. Dit bereikt slechts een beperkt deel van de huidige beroepsbeoefenaars. Stevige inbedding in reguliere opleidingen en ketenintegratie tussen vakken en onderwijsniveaus ontbreekt vaak nog. Om toekomstige vakmensen klaar te stomen voor de schone energietransitie in de gebouwde omgeving zijn structurele veranderingen nodig in het beroepsonderwijs. We richten ons specifiek op vaardigheden die essentieel zijn voor de vier transitie-onderdelen: ‘digitalisering’, ‘materialisatie’, ‘klimaatadaptatie’ en ‘energie’.

Daarbij zijn vijf aandachtspunten te benoemen:

  1. De samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven/omgeving rondom de schone energietransitie.
  2. Het aantal bekwame docenten die de ontwikkeling van vaardigheden voor de schone energietransitie kunnen begeleiden.
  3. De structurele inbedding van ontwikkelde keuzedelen en leergangen in relevante opleidingen. Leren over de energietransitie wordt verplicht in plaats van optioneel.
  4. De aansluiting tussen vooropleidingen, beroepsopleidingen en leven lang ontwikkelen.
  5. deelnemers en docenten over de grenzen van hun eigen discipline heen denken en integraal leren denken.

Een aantal lopende projecten waarmee resultaten behaald (kunnen) worden en leerervaringen op te halen zijn:

Tabel 3. Lopende projecten (2: Onderwijs en educatie)

Initiatief Beschrijving Status Organisatie en contact
Opschaling publiek private samenwerkingen In dit NGF-programma worden bestaande pps’en opgeschaald, waaronder tenminste 5 pps’en met een focus op de energietransitie en/of circulaire economie. Financiering voorwaardelijk toegekend in april 2022, opschaling gestart in zomer 2023 Platform Talent voor Technologie, programma Katapult

https://www.wijzijnkatapult.nl/groeifonds/

LLO Katalysator In dit NGF-programma worden LLO-oplossingen ontwikkeld voor de regio, en kunnen organisaties zich professionaliseren om LLO-aanbod te ontwikkelen en uit te geven. In 2023 gestart met pilot gericht op energie- en grondstoffen-transities. Eerste tweede aanvraagronde geopend tussen 1 en 15 april 2024 Uitvoeringsorganisatie LLO Katalysator, https://llokatalysator.nl/
Sustainability Skills In dit programma wordt met steun van het ministerie van IenW en de Goldschmeding Foundation gewerkt aan regionale oplossingen voor responsief beroepsonderwijs voor lokale duurzaamheids-transities. Gestart in 2019, open voor deelname Coöperatie Leren voor Morgen, https://lerenvoormorgen.org/programma/sustainability-skills/
Aanvalsplan Techniek Strategische samenwerking tussen de technische sectoren en sociale partners om structurele personeelstekorten op te lossen Gestart in 2022 https://aanvalsplantechniek.nl/

 

Identificatie van de prioriteitsmaatregelen

  • Intensivering van samenwerking onderwijs-bedrijfsleven in energietransitie, bijv. met publiek-private samenwerkingen, regionale consortia en transitiehuizen.
  • Docenten opleiden met de juiste pedagogisch-didactische vaardigheden, naast inhoudelijke kennis over de energietransitie.
  • Inbedden van lopende initiatieven en succesvolle pilots in het onderwijs (denk aan hybride leeromgevingen, challenges, regionale samenwerkingen).
  • Keuzedelen, certificaten en andere optionele curriculumonderdelen over de energietransitie opnemen in het basiscurriculum en daarmee verplichten.
  • Ontwikkelen van doorlopende leerlijnen vmbo, mbo, hbo en LLO, zoals in sommige projecten van Sterk Techniekonderwijs gebeurt.

Benodigde middelen

  • Regionale hubs. Onder andere ontstaan in Regionale InvesteringsFonds (RIF) projecten en in LLO-katalysator projecten. Ook zijn er diverse hubs die al samenwerken via de TKI Bouw- en Techniek regio HCA-aanpak.
  • Het bedrijfsleven stelt 1.000 extra (hybride) docenten beschikbaar voor alle onderwijsniveaus vanaf 2023. [Betrokken Opleidingsfondsen en brancheorganisaties]
  • Bedrijven organiseren gastlessen, bedrijfsbezoeken, techniekcoaches, hybride docenten en praktijkopdrachten. Ook dragen zijn bij aan loopbaanoriëntatie door middel van bijdragen aandragen aan serious gaming, praktijkchallenges en virtual reality.
  • De brancheorganisaties en bedrijven investeren al lange tijd in techniekpromotie. Zij gaan deze investering een verdere boost geven door een nieuw programma te ontwerpen en uit te voeren gericht op techniekpromotie in het primair en voortgezet onderwijs.
  • De overheid ondersteunt de samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven en maakt mogelijk dat ook bedrijven Techniekcentra kunnen oprichten. [Economische Zaken, Klimaat en Energie, Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen en Sociale Zaken].

 

Financiële mechanismen

Via bestaande regelingen zoals SIA-Raak, Regionaal Investerings-Fonds (RIF) en LLO-katalysator.

Van de overheid vragen we een toegespitste bevoegdheidsmodule voor hybride techniekdocenten, zodat ze snel kunnen beginnen. Daarnaast vragen we hulp bij het matchen van vraag en aanbod en financiële ondersteuning bij de inzet van deze docenten. Subsidie praktijkleren blijft behouden. Deze is essentieel voor BBL en duaal leren, ook in de derde leerweg.

 

Begeleidende maatregelen

Afstemming en communicatie is van essentieel belang. Hiervoor moet een specifiek plan worden gemaakt om door te bouwen op wat er al is bereikt in de eerste routekaart.

 

Beoogde certificering en accreditatie

Voor de specifieke opleidingen geldt nu al een certificatie en accreditatiebeleid. Hierbij kan worden aangesloten.

 

Structurele maatregelen

Vanuit de vakinhoudelijk technische kant is het van belang dat er aandacht is voor regelmatige bijstelling van specifieke skills-gaps en nieuwe behoeften. Dit geldt echter voor alle actielijnen in de roadmap.

 

Monitoring

Elk jaar zal monitoring plaatsen moeten vinden vanuit de stuurgroep en werkgroepen op resultaten. Deze worden specifiek afgeleid van het op te stellen actieplan waarin alle genoemde acties op basis van prioriteiten in de tijd zijn opgenomen.

 

Actiepunten overzicht

Figuur 1. Actieplan Onderwijs

 

Steun roadmap

De Roadmap BUS-NL gaat verder dan een plan; het is een krachtige oproep tot samenwerking. Onderwijsinstellingen, beleidsmakers, vakbonden, bedrijven en werkzoekenden spelen allemaal een essentiële rol in het bereiken van onze doelen.

Steun de roadmap hier en laat zien hoe jouw inzet bijdraagt aan deze missie! Sluit je aan bij het BUS-NL netwerk om actief deel te nemen aan de ontwikkeling van een duurzame bouwsector, je netwerk te vergroten en kennis uit te wisselen met anderen!

 

Verwante artikelen

Vond je dit een interessant artikel? Lees ook eens:

Er worden meer berichten geladen …